In 1255 maakte graaf Willem II bekend dat hij gereed was naar Rome te vertrekken zodat paus Innocentius IV de keizerskroon op zijn hoofd kon zetten. Maar voordat hij op deze uitnodiging in zou gaan, wenste Willem II nog één probleem op te lossen. In de kop van Noord-Holland bleek zijn macht niet vanzelfsprekend. Regelmatig kwamen de West-Friezen in opstand en soms hielden ze strooptochten tot ver in Kennemerland. Dit zinde de koning allerminst: die lastige West-Friezen zou voor eens en altijd het zwijgen moeten worden opgelegd.

Eind december van het jaar 1255 trok Willem II met een ridderleger naar het noorden ter hoogte van Alkmaar. In de laatste dagen van de maand januari 1256 achtte hij het ijs stevig genoeg om de overtocht via de Heerhugowaard richting West-Friesland te maken. Hij reed vanaf Vronen over een grote ijsvlakte in de richting van Hoogwoud. Toen hij de Friezen zag aankomen, galoppeerde hij snel op ze af, daarbij heldhaftig voor zijn mannen uit rijdend. Toen zakte zijn paard door het ijs. De Westfriezen, die als eerste bij hem kwamen, herkenden hem niet en doodden hem. Totaal machteloos moest Willems leger toezien hoe hun aanstaande keizer werd vermorzeld. Pas toen de graaf werd herkend, beseften de Hoogwouders wat ze hadden gedaan. Het lijk werd in Hoogwoud verborgen, totdat Willems zoon Floris V in 1282 de dood van zijn vader zou wreken en het lijk mee huiswaarts zou nemen.

Foto: Graaf Willem II zakt bij Hoogwoud door het ijs, 1256. Johann Wilhelm Kaiser (I), naar Reinier Craeyvanger, 1839 – 1841. Collectie Rijksmuseum Amsterdam.