3 min

Het Westfries Museum is de ‘grand old lady’ van de Hoornse monumenten. Vanwege de plek in de historische binnenstad en de rijke geschiedenis van het gebouw, is het de ideale locatie voor een museum over de Gouden Eeuw. Helaas verkeert het complex in slechte staat. Vandaar dat de funderingen van de kwetsbare monumentale panden hersteld moeten worden. ‘Ons museumgebouw bestaat uit een samentrekking van oorspronkelijk zeven panden die onregelmatig van elkaar blijken te verzakken,’ vertelt Geerdink. ‘Dat levert scheurvorming in het hele complex op: de monumentale 17^e-eeuwse trap hebben we al meermalen met noodtrappen moeten repareren.’

Vanwege de dringende noodzaak om de fundering aan te pakken, kende de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2020 al een subsidie van 2,1 miljoen euro toe aan de Gemeente Hoorn. Ook de Provincie Noord-Holland stelde ruim drie ton ter beschikking om het complex duurzamer te maken.

Het Westfries Museum in vogelvlucht. Foto: Benno Ellerbroek, via Westfries Museum.

Kruip-door-sluip-door

‘De klimaatinstallaties staan al sinds 2017 op de nominatie om vervangen te worden,’ legt Geerdink uit. ‘Ze zijn zo vaak defect dat ze een risico vormen voor de bedrijfsvoering en de museumcollectie.’ Maar dat niet alleen, ook is het museum met zijn vele trappen en niveauverschillen een onneembare vesting voor mensen die niet of minder goed ter been zijn. Bovendien zijn de kruip-door-sluip-door gangen een rem op de groei van het aantal bezoekers.

Om het museum meer ruimte te geven, zijn er plannen om het huidige museum samen te voegen met het naburige pand aan de Roode Steen 15. Eerdere plannen daartoe vond de gemeenteraad van Hoorn echter te ambitieus. De projectgroep, waarin experts van binnen en buiten het museum met de gemeente samenwerken, werd terug naar de tekentafel gestuurd met de opdracht een ‘sober en doelmatig’ gebouw te maken.

Zeventiende-eeuwse trappen in het Westfries Museum. Foto: Benno Ellerbroek, via Westfries Museum.

Combineren

Onder leiding van Boudewijn van Langen van het Hoornse architectenbureau TPAHG is de afgelopen maanden hard aan een nieuw plan gewerkt. Van Langen: ‘Het was een complexe bouwkundige puzzel, waarbij we meteen hebben geprobeerd een aantal knelpunten op te lossen. Neem het funderingsherstel. Als er ondergronds toch gegraven moet worden, kun je gelijk een kelderruimte maken voor de wisselexposities. Die expositieruimte verdwijnt namelijk, omdat we de entree moeten verplaatsen. Verder komt er ruimte voor een lift, want die ontbreekt nu nog.’

‘Het museum krijgt een hele nieuwe opzet,’ vat Geerdink de plannen samen. Met een nieuwe inrichting, gevarieerdere presentaties en het gebruik van nieuwe technieken hoopt hij een jonger, diverser en grote publiek te kunnen trekken. Daarmee hoopt hij ook de financiële basis van het museum te kunnen verstevigen.

In de plannen, die nog door de gemeenteraad moeten worden goedgekeurd, krijgt het museum een nieuwe entree. Tekening: Westfries Museum.

De directeur realiseert zich dat het financieel moeilijke tijden zijn, maar hij denkt dat de gemeente met deze restauratie niet alleen de unieke monumenten aan de Roode Steen een ‘veelbelovende nieuwe toekomst’ geeft, maar er ook mee investeert in de Hoornse economie en de mogelijkheid verbetert om het verhaal van de geschiedenis van de stad te vertellen.

Woensdagavond 19 mei 2021 houdt het Westfries Museum een voor iedereen toegankelijke online presentatie over de toekomstplannen, waarbij ook vragen kunnen worden gesteld. Op 1 juni besluit de Hoornse gemeenteraad over nieuwe plannen. Meer informatie is hier te vinden.

Tekst: Arnoud van Soest
Omslagfoto: De panden van het Westfries Museum. Foto: Benno Ellerbroek, via Westfries Museum.

Publicatiedatum: 13/05/2021