Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Phantasmopolis: Spookbeelden van het Amsterdamse verleden

Phantasmopolis is een serie spookachtige fotomontages, vergezeld door een videowerk, van archieffoto’s uit het Stadsarchief Amsterdam. De tentoonstelling draait om fantomen, verschijningen en geesten die door een samensmelting van visuele en historische technieken tot leven zijn gebracht. Deze schimmen lijken te opereren in een duister domein waar het alledaagse het onverklaarbare ontmoet.

Geworteld in de traditie van dadaïstische en surrealistische fotomontage, put Wanderwelle inspiratie uit werk van Man Ray en Dora Maar. Deze kunstenaars fragmenteren en herschikken beelden om nieuwe, prikkelende betekenissen te creëren. Wanderwelle breidt deze technieken uit naar de 21e eeuw en vermengt ze met de onheilspellende esthetiek van de Victoriaanse spirituele fotografie—een vorm die eind 19de eeuw werd gebruikt om vermeende geestverschijningen vast te leggen. Het resultaat is een atmosferische verkenning van de verborgen, spookachtige lagen van het Amsterdamse verleden.

Centraal in Phantasmopolis staat het begrip genius loci, dat verwijst naar de unieke ziel van een plek, gevormd door het verleden en de mensen die er hebben gewoond. In deze tentoonstelling overstijgen de ‘fantasmen’ de gebruikelijke spookverhalen. Ze vertegenwoordigen vergeten geschiedenissen en blijvende herinneringen die de ruimtes waarin ze zich verbergen, blijven beïnvloeden. Wanderwelle ziet steden als palimpsesten, gelaagd met sporen van menselijke ervaringen—waarin elke generatie voortbouwt op de restanten van de vorige.

Wanderwelle’s werk nodigt de kijker uit om de stad niet enkel als een fysieke ruimte te zien, maar als een levende opslagplaats van verborgen verhalen en vergeten stemmen. Deze dialoog tussen het zichtbare en onzichtbare, het herinnerde en vergeten, weerspiegelt hoe geschiedenis de stad van vandaag blijft vormgeven. Het daagt de kijker uit om na te denken: welke verhalen zijn verloren gegaan, uitgewist of over het hoofd gezien? Welke echo’s van het verleden blijven invloed uitoefenen op hoe we de stad vandaag ervaren? Door deze spookachtige fotomontages daagt Wanderwelle ons uit te beseffen dat we altijd leven te midden van de schimmen van het verleden—of we ze nu zien of niet.

Beeld: Stadsarchief Amsterdam.

Over Wanderwelle

Het Amsterdamse collectief Wanderwelle bestaat uit Alexander Bartels (1993) en Phil van Dulm (1993). Hun werk beslaat een breed scala aan kunstvormen—zoals experimentele muziek, live performances, film, video-installaties, schrijven en fotografie—en wordt gevoed door hun gedeelde interesses en academische achtergronden in geschiedenis, kunstgeschiedenis en geneeskunde. Wanderwelle’s werk wordt gekenmerkt door een sterke conceptuele basis en unheimische elementen. Met een niet-lineaire kijk op de tijd verkennen zij de verbindingen tussen verleden en heden en onderzoeken ze de onheilspellende ruimte tussen echoënde tijdlijnen die zowel rede als bijgeloof herbergen.

Ze verwierven erkenning door hun intrigerende vinylalbums die worden uitgebracht via diverse labels—waaronder het prestigieuze Amerikaanse label Important Records—en aandacht kregen in tijdschriften zoals The Wire, Gonzo (Circus) en Rockerilla. Hun internationale live-optredens vonden plaats op gerenommeerde podia zoals het Koninklijk Theater Carré, Paradiso en Club Tresor, Berlijn.

Wanderwelle’s debuutfilm, The Four Nightmares (2023), is samengesteld uit archiefmateriaal dat zij vonden in de collectie van het Eye Filmmuseum. Deze experimentele collagefilm, beïnvloed door het Bijbelboek De Openbaring van Johannes, vertelt het verhaal van een man die wordt geteisterd door een reeks nachtmerries die de Apocalyps voorspellen en zo de grote crises van onze tijd weerspiegelen. De korte film werd geselecteerd voor zowel de Gouden Kalf Competitie (2023) als de Debuutcompetitie (2023) van het Nederlands Film Festival (NFF). Momenteel werken ze aan Misery Blvd., hun eerste, experimentele, lange documentairefilm.

De tentoonstelling is van van 13 december 2024 tot 16 februari 2025 te zien in het Stadsarchief Amsterdam. Meer informatie vindt u op amsterdam.nl/stadsarchief.

Bron: Stadsarchief Amsterdam

Publicatiedatum: 13/12/2024

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.