3 min

Precies 75 jaar geleden, in 1949, verscheen het eerste nummer van Ons Amsterdam. Een bijzonder jubileum – zeker in de opmaat naar het 750-jarig bestaan van Amsterdam op 27 oktober 2025. Dat wordt een jaar lang, van 27 oktober 2024 tot en met de daadwerkelijke verjaardag een jaar later, groots gevierd.

Kennis is liefde

Ons Amsterdam, ‘geïllustreerd maandblad, gewijd aan de hoofdstad des lands’, verscheen voor het eerst op 1 januari 1949. Het was een uitgave van de Gemeentelijke Commissie Heemkennis, waarin allerlei vooraanstaande Amsterdamkenners zaten. Anton Portielje bijvoorbeeld, ‘het gezicht van Artis’, volkskundige Piet Meertens, natuurbeschermer Jacob Heimans en Ton Koot, ‘slotvoogd van het Muiderslot’ en schrijver van het populaire wandelboekje En nu… Amsterdam in!.

Het voorwoord in het eerste nummer van Ons Amsterdam was van burgemeester Arnold d’Ailly. ‘Kennis is Liefde,’ schreef hij: ‘Het is mijn persoonlijke ervaring – en ik weet, hierin niet alleen te staan – dat grotere kennis, op allerlei gebied, van zijn woonstad tot resultaat heeft, dat men van haar gaat houden, dat men haar als zijn eigen bezit gaat beschouwen.’ Hij hoopte dat de Commissie met de uitgave ‘in staat zal zijn onze liefde voor Amsterdam op te wekken of te vermeerderen’.

Benieuwd naar het eerste nummer uit 1949 met voorwoord van burgemeester d’Ailly? Dat is hier online te lezen.

De eerste editie van Ons Amsterdam uit 1949. Bron: Ons Amsterdam.

De geest van de wederopbouw

Dat d’Ailly zo hartelijk over liefde voor Amsterdam schreef, was niet voor niks. De herinnering aan de oorlogsjaren was nog vers. Grote delen van de stad en de havens lagen in puin, tienduizenden Joodse Amsterdammers waren vermoord. De stemming in stad en land was er een van ‘niet omkijken’ maar ‘aanpakken’ en ‘doorbreken’, de nieuwe tijd omarmen, en dat betekende vooral sloop van het oude, voor frisse wederopbouw.

Het Ons Amsterdam van 1949 wilde de verbinding met het verleden nieuw vormgeven en de Amsterdammers aanmoedigen de geschiedenis van hun stad weer te omarmen. Stadsgeschiedenis moest vooral een lichte, vriendschappelijke toon krijgen, schreef de redactie: ‘Waarde lezer, het gaat niet in de eerste plaats om zwaarwichtige wetenschap, het gaat om de levensvreugde. Er zou veel bereikt zijn, als er vele Amsterdammers op hun dagelijkse gang door de straten hier een gevelsteen, daar een oude boom, ginds een geveltje, verderop een poort als een goede vriend begroetten, als zij van aangezicht tot aangezicht overal deze vrienden in de stad kenden en er vreugde was om het weerzien.’

Opgewekt verder

En om levensvreugde gaat het nog steeds, aldus hoofdredacteur Koen Kleijn. Kleijn acht de woorden van burgemeester d’Ailly 75 jaar later nog altijd relevant. Kennis van de stad vergroot de liefde voor de stad, en die liefde is van groot belang. De redactie van Ons Amsterdam wil de komende 75 jaar opgewekt doorgaan met het voeden van die gezamenlijke liefde. Niet alleen met het tijdschrift, maar ook met de podcast, de Grote Amsterdam Quiz en de talrijke evenementen in de stad.

Lees het volledige bericht van hoofdredacteur Kleijn over het 75-jarig bestaan op de website van Ons Amsterdam. En ben je nieuwsgierig geworden naar meer Ons Amsterdam? Op de website en in het tijdschrift zijn vele interessante artikelen over de geschiedenis van Amsterdam te lezen. De nieuwsbrief houdt je op de hoogte!

Bron: Ons Amsterdam

Publicatiedatum: 30/01/2024