3 min

De erfgoedsector kan niet zonder toegewijde vrijwilligers. Mensen die zich belangeloos met hart en ziel inzetten om ons cultureel erfgoed levend te houden en voor een groot publiek toegankelijk te maken. Om hen in het zonnetje te zetten, financieel te ondersteunen én om meer ruchtbaarheid aan de noodzaak van vrijwilligers in de erfgoedsector te geven, is de Erfgoedvrijwilligersprijs in het leven geroepen. Tijdens de uitreiking in 2024 prees minister Bruins al die vrijwilligers voor hun enorme inzet: “Vrijwilligers zijn onmisbaar voor ons erfgoed. Zij bewaken het, koesteren het, houden het levend en geven het door. Zij delen de belangrijke verhalen die monumenten, ambachten en tradities met zich meedragen. Dat is enorm belangrijk werk. Want we kunnen simpelweg niet zonder ons erfgoed, en zonder alle vrijwilligers die daarover waken.”

Uitreiking Erfgoedvrijwilligersprijs 2024. Foto: Erfgoedvrijwilligersprijs.

De Erfgoedvrijwilligersprijs

De Erfgoedvrijwilligersprijs is een initiatief van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Stichting Nederland Monumentenland is samen met Stichting OPEN (Organisatie Provinciale Erfgoedinstellingen Nederland) de organisator van de prijs. Dit jaar wordt de prijs voor de zesde maal uitgereikt. Per provincie wordt er één winnaar gekozen. Alle provinciale winnaars worden uitgenodigd voor de uitreiking in Den Haag. Ook vanuit het Caribisch deel van Nederland wordt een finalistenteam afgevaardigd. De uiteindelijke drie winnaars worden gekozen door het juryoordeel en de publieksstemmen te combineren. Ze ontvangen op 12 december in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de Erfgoedvrijwilligersprijs uit handen van demissionair minister Eppo Bruins.
Het winnende team krijgt een cheque van 10.000 euro; deels vrij te besteden (bijvoorbeeld aan teamactiviteiten) en deels ter bevordering van kennisoverdracht op het gebied van het vrijwilligerswerk. Voor de nummers twee en drie is een cheque beschikbaar van 5.000 euro; op dezelfde manier te besteden. Daarnaast wordt er een professionele video gemaakt van alle provinciale finalistenteams. Deze waardevolle toegift mag het team rechtenvrij hergebruiken, om het werk waar zij zo trots op zijn met de wereld te delen.

Nomineren en stemmen

Vanaf 1 juli (t/m 21 september) kan iedereen een vrijwilligersteam nomineren voor de felbegeerde prijs op erfgoedvrijwilligersprijs.nl. De selectiecommissie van stichting OPEN selecteert per provincie één finalist (waarbij ook uit Caribisch Nederland een finalist wordt gekozen). Vervolgens komt een onafhankelijke jury, onder leiding van juryvoorzitter Ingrid van Engelshoven (oud-minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), bij elkaar om uit de finalisten hun top 3 te selecteren. Het juryoordeel weegt 50% mee. De andere 50% van het oordeel wordt bepaald door het publiek dat in de maand november kan stemmen op de provinciale winnaars.

Uitreiking Erfgoedvrijwilligersprijs 2024. Foto: Erfgoedvrijwilligersprijs.

De winnaar van 2024

In 2024 jaar won de werkgroep ‘Mijnverleden Staatsmijn Maurits’ in Lutterade, Geleen (nu Sittard-Geleen). De staatsmijn was ooit de grootste en modernste steenkolenmijn van Europa en ontgon steenkool uit het Zuid-Limburgs steenkoolbekken. De productie werd op 17 juli 1967 definitief stopgezet. Om het rijke mijnverleden van Geleen en omgeving levend te houden, werd in 2022 deze werkgroep opgericht, als onderdeel van de Heemkundevereniging Geleen. Het doel is om de geschiedenis van de mijnen zichtbaar te maken voor jongere generaties en te verankeren in de lokale samenleving.

Bron: De Erfgoedstem

Publicatiedatum: 03/07/2025