2 min

De werken bevinden zich op het ogenblik in de collecties van het Nationaal Museum van Wereldculturen en het Rijksmuseum. Het gaat onder meer om de Lombokschat aan Indonesië en het Kanon van Kandy (foto) aan Sri Lanka. De eigendomsoverdracht aan Indonesië vindt plaats op 10 juli in Museum Volkenkunde. De overdracht aan Sri Lanka is in de loop van dit jaar.

Proces volop in gang

Hiermee is het proces van teruggave in gang gezet. De commissie Koloniale Collecties buigt zich nog over andere verzoeken vanuit Indonesië, Sri Lanka en Nigeria. Het advies daarover wordt later verwacht. Gezamenlijk onderzoek met de landen van herkomst is een centraal deel van de samenwerking.

Staatssecretaris Uslu spreekt van een historisch moment. “Het is de eerste keer dat we op basis van advies van de commissie Koloniale Collecties objecten teruggeven die nooit in Nederland hadden moeten zijn. Maar het is vooral een moment om naar de toekomst te kijken. We geven niet alleen voorwerpen terug, we beginnen een periode waarin we intensiever gaan samenwerken met Indonesië en Sri Lanka. Bijvoorbeeld op het gebied van collectieonderzoek, presentatie en uitwisseling van museumprofessionals”.

Indonesië

Indonesië vroeg vorig jaar zomer verschillende objecten terug, die van groot belang zijn voor dat land. De geschiedenis en herkomst van de objecten is uitgebreid onderzocht door het Nationaal Museum van Wereldculturen, in samenspraak met Indonesië.

De Commissie Koloniale Collecties heeft dit onderzoek besproken met de Indonesische Repatriasi Commissie onder voorzitterschap van I Gusti Agung Wesaka Puja, voormalig ambassadeur van Indonesië in Nederland. Mede op basis van dit onderzoek heeft de commissie geadviseerd tot teruggave. Die is tot stand gekomen dankzij intensieve samenwerking tussen Indonesië en Nederland en experts van beide landen.

Sri Lanka

Sri Lanka heeft Nederland verzocht om teruggave van zes objecten die zijn geroofd uit Sri Lanka en nu in beheer zijn van het Rijksmuseum. De geschiedenis van deze objecten is uitvoerig onderzocht door onderzoekers uit Nederland en Sri Lanka.

Ook deze teruggave vormt de basis voor nadere samenwerking tussen beide landen en betrokken culturele instellingen. Nederland en Sri Lanka blijven met elkaar in gesprek om die samenwerking verder vorm te geven.

Het Kanon van Kandy. Foto: Rijksmuseum.

Kanon van Kandy

Tot de objecten die nog dit jaar vanuit het Rijksmuseum retour Sri Lanka gaan behoort het Kanon van Kandy. Dit object dankt zijn bekendheid aan de rijke versiering. Het is gemaakt van brons, zilver en goud en ingelegd met robijnen.

Op de loop zijn symbolen van de koning, een zon, een halve maan en de Singalese leeuw te zien. Het kanon had een ceremoniële functie. Mogelijk werden belangrijke bezoekers van de koning van Kandy met saluutschoten uit dit kanon verwelkomd. Tijdens de belegering en plundering van Kandy door troepen van de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) in 1765 maakten Nederlanders het kanon buit. Het werd geschonken aan stadhouder Willem V voor zijn rariteitenkabinet te Den Haag. Sinds 1800 bevindt het object zich in de collectie van het Rijksmuseum.

Bron: Monumentaal

Publicatiedatum: 17/07/2023