2 min

Haarlempjes en andere bijzondere stadsgezichten

Haarlem is al eeuwenlang een geliefd onderwerp voor schilders. De vergezichten met de Bavokerk aan de horizon waren in de 17de eeuw zó populair dat ze zelfs een eigen naam kregen: Haarlempjes. Deze Haarlempjes en andere bijzondere stadsgezichten zijn dit najaar te zien in de eerste tentoonstelling ooit gewijd aan het 17de-eeuwse Haarlemse stadsgezicht.

Gerrit Berckheyde, De Grote Markt te Haarlem met de Grote of St. Bavokerk 1696, Frans Hals Museum, bruikleen Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Citymarketing in de 17de eeuw

Juist in de 17de eeuw presenteerde Haarlem zich als mooie en gunstig gelegen stad, waar je graag verbleef. Schilders, tekenaars en prentmakers kozen de omgeving als bron van inspiratie, met de Bavokerk als middelpunt. Of je nu keek vanaf de Haarlemmermeer in het zuiden of vanuit de duinen in het westen, altijd bleef het machtige silhouet van de Bavokerk het zicht domineren. Naast de Bavo, de Grote Markt en het stadhuis waren er ook andere dankbare onderwerpen, zoals de rivier het Spaarne, met langs de kades de brouwerijen en de Waag.

De tentoonstelling toont de aantrekkingskracht die de stad Haarlem in de 17de eeuw al had – en nog altijd heeft. De bezoeker ziet hoe kunstenaars de stad zo gunstig mogelijk in beeld brachten, keurig aangeharkt en zonder vuil op straat. Eigenlijk een vroege vorm van citymarketing, een slim instrument om de stad te promoten. Na afloop zal de bezoeker van de tentoonstelling het museum uitlopen met een nieuwe blik op de oude stad. Wandelend door Haarlem en omgeving en in het ABC Architectuurcentrum Haarlem kan de ontdekkingsreis worden voortgezet: hoe zijn de stad en het landschap eromheen intussen veranderd? De stad staat nu en in de toekomst ook voor grote uitdagingen.

Jacob van Ruisdael, Gezicht op de bleekvelden nabij Haarlem, ca. 1665 – 1670. Doek, Part. Coll.

De tentoonstelling Blik op Haarlem. Ruisdael – Berckheyde – van Goyen is van 22 september 2023 tot en met 7 januari 2024 te zien in het Frans Hals Museum aan het Groot Heiligland in Haarlem. Meer informatie: franshalsmuseum.nl/blikophaarlem

Tegelijkertijd met de tentoonstelling in het Frans Hals Museum is in ABC Architectuurcentrum Haarlem de tentoonstelling Blik op Haarlem – toen nu straks te zien, over de stedelijke ontwikkeling van Haarlem. Daarbij vormen de schilderijen van de 17de-eeuwse schilders uit de tentoonstelling in het Frans Hals Museum steeds het uitgangspunt.

Bron: Frans Hals Museum

Publicatiedatum: 22/09/2023