Muiderslot: Collectieverkenners – seizoen 3

Het Muiderslot is een droomplek voor historicus én kok Siebren Houwer. Aan de hand van schilderijen en objecten in de 17e-eeuwse slotkeuken en planten in de kasteeltuinen onderzoekt hij wat de mensen vroeger aten, waarom ze dat deden en wanneer. De voedselbereiding van toen zouden we nu als duurzaam bestempelen, destijds was het echter pure noodzaak.

Als museumdocent vertelt Sefania Vitalis vaak over P.C. Hooft, een van de belangrijkste bewoners van het Muiderslot. Je kent hem misschien als dichter en schrijver, maar hij had nog andere functies. Hij was bestuurder van het gebied rond het kasteel, en ook dijkgraaf. Die laatste positie is in het leven geroepen door graaf Floris V, die het Muiderslot in de dertiende eeuw bij het water liet bouwen. En daarmee startte hij een lange traditie van dijkgraven, waarvan er velen op het kasteel woonden.

Kok en presentator Nadia Zerouali is bij het Muiderslot uitgenodigd om het schilderij ‘De welvoorziene keuken’ van dichtbij te bekijken. Het fruit en de groenten spatten van het doek. En het leuke is: diezelfde ingrediënten groeien ook ín de kasteeltuinen. Alleen… niet allemaal tegelijk, zoals het schilderij doet vermoeden.

Kelly Driessen en Sanne Heldens maken een rondje om het kasteel. De een is stadsecoloog bij de Gemeente Gooise Meren, de ander ecoloog bij het Muiderslot. Het blijkt daar goed toeven voor beestjes, zowel tussen de planten, in het water als in de lucht. Ook van het kasteel zelf, dat ooit gebouwd is voor mensen, maakt de natuur goed gebruik. De ecologen bespreken wat het Muiderslot onderneemt op het gebied van natuurversterking en biodiversiteit.

Als waterbeheerder zorgt Maarten Ouboter (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht) dat we de voeten drooghouden. Hij houdt de waterwerken in de omgeving goed in de gaten. Zo ook bij het Muiderslot, waar je de “Steenen Beer” vindt, een holle sluis die in 1851 gebouwd is om het achterliggende gebied onder water te zetten als de vijand kwam. Nog steeds wordt de Steenen Beer gebruikt als waterinlaat voor de Vechtstreek. Alleen, met de droge zomers is er meer nodig. Maarten vertelt hoe we zowel het erfgoed als onze toekomst kunnen beschermen.

Toen textielkunstenares Greetje Majoor in de krant las over de plasticsoep, liet het haar niet los. Samen met haar echtgenoot en tevens technisch assistent struinde ze dagenlang over Nederlandse stranden. Ze verzamelde 100 kilo strandafval en maakte er een immens kunstwerk van. ‘Strandafval’ is onderdeel van de KlimaatExpo 2024, waarin verschillende kunstenaars reflecteren op klimaatverandering.

Het leuke aan de collectie van Rijksmuseum Muiderslot zijn de verhalen achter de objecten die laten zien hoe het leven hier was, zo vindt collectieconservator Dominique van den Broek. Ze brengt een aantal alledaagse voorwerpen aan het licht, zoals een kroonluchter, schijfkandelaar en raam. Alledaags voor ons althans, vroeger was licht een pronkstuk!

Madelief Hohé is dol op 17e-eeuwse kostuums. Als conservator mode en kostuum bij het Kunstmuseum in Den Haag is ze uitgenodigd bij het Rijksmuseum Muiderslot om de kleding op een oud familieportret te bekijken. De cyclus van mode destijds blijkt ‘slow fashion’ avant la lettre.

Tropisch plantkundige Thiëmo Heilbron neemt een kijkje in de kas van het Muiderslot. Daar vind je planten als de banaan, koffie, thee, citrus, cactus, zoete aardappel en sopropo. Het zijn planten waarvan de meeste mensen nu het heel normaal vinden dat ze elke ‘gewoon’ in de supermarkt liggen. Thiëmo niet, hij haalt de verwondering voor het groen om ons heen graag terug.

Lotte Oostenga brengt als museumdocent heel wat uren door in de woonvertrekken van kasteel Muiderslot. Ze kent de bewoners en de manier waarop zij leefden inmiddels door en door. In het kader van duurzaamheid gaat ze op zoek naar hoe de kasteelbewoners het vroeger warm hielden en komt daarbij een aantal ‘slimme meubels’ tegen zoals de huifstoel, omklapbank, beddenkoets en beddenpan.

Publicatiedatum: 13/08/2024