Opening Fort bij Aalsmeer na restauratie door Stadsherstel Amsterdam

Vandaag vindt de officiële opening plaats van het door Stadsherstel Amsterdam gerestaureerde Fort bij Aalsmeer in Rijsenhout. De openingshandeling wordt verricht door Jelle Beemsterboer, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor onder andere Cultureel Erfgoed, en Marja Ruigrok, wethouder Cultuur van de gemeente Haarlemmermeer. Het pand is onder andere gerestaureerd ten behoeve van de zittende huurder: het CRASH Luchtoorlog- en Verzetsmuseum ’40-’45. Zij organiseren aanstaande zaterdag een publieksopening.

2 min

Het fort

Fort bij Aalsmeer is onderdeel van de Stelling van Amsterdam en stamt uit 1905. Het is een zogenoemd A-type fort, wat betekent dat het bestaat uit twee vrijstaande gebouwen voor hefkoepelgeschut en een frontgebouw dat via een poterne (ondergrondse gang) is verbonden met het hoofdgebouw. Het is een van de laatste forten uit de zogeheten Model A-serie. Vanaf 1909 werd overgestapt op een compacter type fort, dat dankzij het gebruik van gewapend beton beter bestand was tegen granaatinslagen. Stadsherstel werd in 2022 eigenaar van het fort en startte in 2023 met de restauratie.

Foto: Stadsherstel Amsterdam.

Militaire schilderingen

Tijdens de restauratie zijn bijzondere schilderingen teruggevonden die jarenlang verborgen zaten achter witte wandtegels. In ruimte 23, een voormalige manschappenkamer en een van de 32 ruimten in het fort, werd op de oostelijke wand een kleurrijke lambriseringsband ontdekt. Deze toont een herhalend patroon van militairen in parade.

Foto: Stadsherstel Amsterdam.

Stadsherstel liet erfgoed- en archeologiespecialist Jobbe Wijnen, die ervaring heeft met het waarderen van schilderingen in forten, de vondst beschrijven en duiden. Op basis van eerder onderzoek wordt aangenomen dat dit soort decoratieve schilderingen vaak zijn gemaakt door gelegerde militairen, mogelijk met toestemming of zelfs in opdracht van hun commandant.

Dit type gesjabloneerde wanddecoratie komt vaker voor binnen de Stelling van Amsterdam en wordt gedateerd tussen circa 1900 en 1925. De mobilisatieperiode van 1914–1918 speelt hierin een belangrijke rol, aangezien toen zeker veel militairen langdurig in de forten verbleven. In dit fort waren dat er circa 300. Zij hadden vermoedelijk veel onbenutte tijd, die zij gebruikten om hun leefomgeving te verfraaien.

Foto: Stadsherstel Amsterdam.

Heropening CRASH-museum op 10 mei

Op zaterdag 10 mei viert het CRASH Luchtoorlog- en Verzetsmuseum ’40-’45 haar officiële heropening. Na een “zachte” opening rond de jaarwisseling is bewust gekozen voor deze betekenisvolle datum: op 10 mei 1940 viel nazi-Duitsland Nederland binnen. Voor CRASH is dit traditiegetrouw de “Meivliegersdag”, waarop de heldhaftige inzet van Nederlandse vliegers wordt herdacht.

Het museum is vanaf 13:00 uur gratis toegankelijk. Rond 14:00 uur vindt een Fly-by plaats door de Fokker Four, gevolgd door een concert met Glenn Miller-muziek. Daarnaast presenteert het radioteam van CRASH historische audiofragmenten uit de Tweede Wereldoorlog, waaronder een originele nieuwsuitzending van het ANP van 10 mei 1940. Ook zijn er voertuigen uit WOII te bewonderen en loopt er een doedelzakspeler rond.

Foto: Stadsherstel Amsterdam.

Meivliegersdag

Op 10 mei 1940 begon de Duitse invasie van Nederland. Tijdens de vijf dagen durende strijd bood de Nederlandse krijgsmacht – en in het bijzonder de Luchtvaartafdeling (LVA) van het leger – moedig weerstand. Elk jaar op deze datum herdenkt CRASH alle vliegers die voor onze vrijheid streden, samen met vrijwilligers, donateurs en bezoekers. De herdenking wordt ondersteund met onder andere een luchtshow boven het fort.

Bron: Stadsherstel Amsterdam

Publicatiedatum: 09/05/2025