
Haarlem als kuuroord
De bron, later de Hollandia Bron genoemd, werd in 1854 bij een boerderij in Vijfhuizen ontdekt, waar het water jarenlang ongebruikt in een sloot stroomde. De belangstelling voor het water ontstond pas toen een apotheker de geneeskrachtige eigenschappen ervan ontdekte, waaronder het vermogen om aandoeningen zoals bloedarmoede en vetzucht te verlichten. Omdat Vijfhuizen zelf geen plannen met de bron had, werd het ijzerrijke water via een pijpleiding naar de stad Haarlem vervoerd, die een ambitieus kuuroord wilde realiseren.

Voorgevel Brongebouw. Collectie Verwey Museum Haarlem.
Het Brongebouw
In 1895 werd het Brongebouw met drinkhal geopend in het Frederikspark. De drinkhal was een populaire plek waar bezoekers het heilzame water konden drinken. In de Badhuisstraat opende een badhuis waar bezoekers terechtkonden voor diverse kuren, zoals modder- en zoutbaden, en zelfs elektrische behandelingen. Toch bleek de ambitie van Haarlem als kuuroord al snel te groot voor de realiteit. Een onregelmatige aanvoer van het bronwater door de roestige pijpleiding en het ontbreken van overnachtingsmogelijkheden droegen onder andere bij aan het mislukken van het project. Het Brongebouw werd vervolgens nog gebruikt als cultureel centrum voor concerten en tentoonstellingen, maar raakte uiteindelijk in verval. In 1932 werd het Brongebouw gesloopt.

Maatschappij tot Exploitatie van Staalwaterbronnen Haarlem, 1899. Collectie Noord-Hollands Archief.
Documentaire ‘Het beste water ter wereld’
Deze tentoonstelling is ontwikkeld in samenwerking met Stichting Meerdoc en maakt deel uit van het project ‘Het beste water ter wereld’. Voor dit project is een documentaire gemaakt, die op vrijdag 14 februari 2025 om 20:00 uur in première gaat in Filmhuis Cpunt in Nieuw-Vennep. Meer informatie over dit project is te vinden op de website van Stichting Meerdoc: www.meerdoc.nl/project-bron/. De verkorte versie van de documentaire is te zien in de tentoonstelling.

Bottelarij van de Hollandiabron, 1920-1940. Collectie Stichting Haarlemmermeermuseum de Cruquius.
Bron: Verwey Museum Haarlem
Publicatiedatum: 31/01/2025
Vul deze informatie aan of geef een reactie.