Het systeem beschermt iconische producten zoals Boheems glas, porselein uit Limoges, messen uit Solingen en tweed uit Donegal, waarvan reputatie en kwaliteit nauw verbonden zijn met hun herkomst. Deze bescherming moet traditionele vaardigheden veiligstellen, lokale werkgelegenheid ondersteunen en consumenten helpen echte, hoogwaardige Europese producten te herkennen. Door cultureel erfgoed om te zetten in kansen versterkt het nieuwe stelsel regionale economieën, bewaart het culturele identiteit en beperkt het namaak – zowel online als offline.
Producenten kunnen aanvragen indienen via een erkende producentenorganisatie of individueel. Elke aanvraag moet een productspecificatie bevatten met daarin de naam, het productieproces en het geografische gebied, en moet worden ingediend bij de bevoegde nationale autoriteit in de EU-lidstaten.
De registratieprocedure bestaat uit twee stappen:
-
Nationaal niveau – de nationale autoriteit beoordeelt de aanvraag en voert een nationale bezwaarprocedure uit.
-
EU-niveau – daarna wordt de aanvraag beoordeeld door het EU-Bureau voor Intellectuele Eigendom (EUIPO), dat de EU-brede bezwaarprocedure leidt en besluit over bescherming en registratie.
Denemarken, Finland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland en Zweden hebben een uitzondering gekregen op de nationale fase. Producenten daar kunnen hun aanvraag rechtstreeks indienen bij het EUIPO, dat in deze gevallen de volledige procedure afhandelt.
De Europese Commissie kan ingrijpen wanneer een registratie gevolgen kan hebben voor het openbaar beleid of voor de handels- en externe betrekkingen van de EU.
Richtlijnen, sjablonen en contactgegevens zijn beschikbaar op de CIGI-hub van het EUIPO, inclusief informatie over financiële en technische ondersteuning.
Wat valt onder ambachtelijke of industriële producten?
Volgens Verordening (EU) 2023/2411 zijn ‘ambachtelijke en industriële producten’ goederen die:
- volledig met de hand worden gemaakt,
- met hulp van handmatige of digitale gereedschappen worden vervaardigd,
- of mechanisch worden geproduceerd, mits handwerk een wezenlijke rol speelt.
Industriële producten daarentegen worden op een gestandaardiseerde manier gemaakt, waaronder seriematige productie en het gebruik van machines.
Voorbeelden zijn: natuursteen, houtwerk, sieraden, textiel, kant, bestek, glas, porselein en lederwaren.

Ambachtelijk kantwerk in Haarlem, 1952. Collectie Fotopersbureau De Boer, Noord-Hollands Archief.
Criteria
Om in aanmerking te komen voor bescherming via een geografische aanduiding moeten producten:
- een sterke band hebben met hun geografische herkomst (plaats, regio of land);
- beschikken over een kwaliteit, reputatie of andere eigenschap die verbonden is met die specifieke plaats, regio of dat land;
- ten minste één fase van de productie in het aangewezen gebied uitvoeren.
Waarom aanvragen
Een aanvraag voor een geografische aanduiding biedt aanzienlijke voordelen.
Ze geeft juridische bescherming tegen imitatie en misbruik. Alleen echte producten uit het aangewezen herkomstgebied mogen de geregistreerde naam gebruiken. Daarnaast versterkt een geografische aanduiding de samenwerking tussen producenten om kwaliteitsnormen te bewaken en traditionele vaardigheden te behouden.
Overige voordelen:
- concurreren op basis van authenticiteit en reputatie, niet enkel op prijs
- eeuwigdurende rechten voor langdurige zekerheid en eenvoudigere geschilbeslechting
- toegang tot EU- en internationale markten met een erkend kwaliteits- en herkomstlabel
- bescherming online
- toezicht en controle door publieke autoriteiten

Loosdrechts porselein op Kasteel Sypesteyn. Foto: Sarah Remmerts de Vries.
Een aanvraag indienen
Afhankelijk van uw vestigingsplaats dient u een aanvraag in bij uw nationale bevoegde autoriteit of, in sommige gevallen, rechtstreeks bij het EU-Bureau voor Intellectuele Eigendom (EUIPO). Alle stappen worden toegelicht op de speciale informatiepagina.
Bron: Europese Commissie (link 1 en link 2).
Publicatiedatum: 08/12/2025
Vul deze informatie aan of geef een reactie.