Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN
02 juni 1573

Slag op de Diemerdijk

Vanaf 1568 was er strijd en opstand in de Nederlanden tegen de Spaanse katholieke bestuurders. Een strijd die de geschiedenis zou ingaan als de Tachtigjarige Oorlog. In Diemen woonden veel katholieken en was er in eerste instantie weinig aan de hand. Maar dat veranderde al gauw. In 1572-1573 vormde het doorgaans zo vredige dorpje het toneel voor gevechten en terreur.

In de zomer van 1572 belegerde Willem van der Mark, heer van Lumey, met zijn Geuzen kortstondig Amsterdam. Bij deze aanval tegen de Spanjaarden werd Diemen gedeeltelijk platgebrand. Eind 1572 was er opnieuw onrust. Ditmaal waren het de Spaanse troepen die Haarlem belegerden. De Diemerzeedijk vormde een belangrijke aanvoerroute. Er volgde een reeks van aanvallen over en weer. De Geuzen probeerden menigmaal de route af te snijden en de Diemerzeedijk te bezetten. De Spaanse soldaten op hun beurt begaven zich op het ijs om de ingevroren Geuzenvloot aan te vallen. Maar geen van beide partijen wist een overwinning te behalen.

In het voorjaar van 1573 ondernamen de Geuzen, onder leiding van Diederik Sonoy, opnieuw een poging de Diemerzeedijk in te nemen. Sonoy bezette met 800 man de dijk bij Ipesloot. Er volgden felle gevechten, waarbij de Geuzen zowel over land als vanuit het IJ en het Diemermeer werden aangevallen. Maar ze hielden stand. Door de gevechten werden er veel huizen in Diemen verwoest. Tevens werd de Diemerzeedijk doorgestoken en aan beide kanten van schansen voorzien.

Op 13 juli 1573 moest het uitgehongerde Haarlem zich overgeven aan het Spaanse leger. Het bezet houden van de Diemerzeedijk had weinig zin meer voor de Geuzen en op 17 juli trokken Sonoy en zijn mannen zich terug op de noordoever van het IJ. De strijd in de lage landen was nog niet gestreden, maar in Diemen keerde de rust weer terug.

Foto: Het doorsteken van de Diemerdijk door Sonoy. Op de achtergrond ligt Amsterdam, op het middenplan wordt slag geleverd met de Spanjaarden, 1573. Topografie van Nederland, Bijzondere Collecties Leiden.

Gerelateerd artikel

Geuzen op de Diemerzeedijk