05 mei 1945

Bevrijdingsdag

Op 4 mei is het al op de radio te horen: de Duitsers gaan capituleren! Eindelijk is het einde van de oorlog in zicht. De Duitse bevelhebber in Nederland, generaal Blaskowitz, wordt op 5 mei in Wageningen ontboden. Hier wordt in het bijzijn van prins Bernhard, commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, de overgave van de Duitse troepen besproken. Een dag later, op 6 mei, wordt de definitieve capitulatie getekend.

De bevrijding van Noord-Holland begon 17 april op Urk (toen nog onderdeel van deze provincie) en eindigde 20 mei op Texel. Voor veel plaatsen in Noord-Holland betekende 5 mei dus nog allerminst het einde van de oorlog. In heel Noord-Holland vinden na de officiƫle bevrijding nog incidenten plaats, met name tussen de Binnenlandse Strijdkrachten en Duitse soldaten. Op de Dam in Amsterdam vallen op 7 mei vele slachtoffers, nadat Duitsers vanaf een balkon op een feestende menigte schieten. Pas wanneer de geallieerde troepen op 8 mei over de Berlagebrug de hoofdstad binnenmarcheren, kunnen de Amsterdammers eindelijk echt feest vieren.

De plek waar de oorlog het langst voortduurt, is Texel. Maar liefst 120 eilandbewoners komen om het leven tijdens een opstand van Georgische krijgsgevangenen. Bij voorbarige bevrijdingsfeesten worden willekeurige Texelaren door de Duitsers gefusilleerd. Pas op 20 mei arriveren Canadese soldaten op het eiland. Zij maken definitief een einde aan de laatste gevechten in Nederland.

In 1946 besloot de regering dat voortaan op 5 mei Bevrijdingsdag gevierd zou worden. Het werd aanvankelijk nog om de vijf jaar gevierd. Pas in 1990 werd 5 mei uitgeroepen tot een nationale feestdag, waarop jaarlijks de bevrijding van de Duitse bezetter wordt herdacht en gevierd.

Gerelateerd artikel

Wat gebeurde er op 5 mei 1945?
NL | EN