Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een reglement voor de schoolmeester van Heiloo uit 1756, dat ook mooi laat zien wat de dorpskinderen toen allemaal leerden. Het reglement voor de schoolmeester van Heiloo en het bijbehorende buurtschap Oedsom (nu Kapel) werd in 1756 opgesteld door een speciale commissie, met instemming van de heer Jacob van Catz.
>
3 min
De nieuwe tentoonstelling in het Noord-Hollands Archief is een aanvulling op het boek: ‘De Meester. Herinneringen van 100 jaar beroepsonderwijs en de transitie van schoolgebouw tot wooncomplex.’ Ga mee op reis door de Ambachtsschool en MTS (Middelbare Technische School) aan de Verspronckweg in Haarlem. Per ruimte in het gebouw vertellen de ruim 500 foto’s en getuigenissen van 110 mensen de geschiedenis van het gebouw en de mensen die er in huisden.
> 2 min
Fokke van der Meer (1936) is geboren en getogen in Amsterdam en woont sinds 1963 in Noorwegen. Toen hij in 1998 met vervroegd pensioen ging wist hij precies wat hij zou gaan doen: onderzoek naar de geschiedenis van zowel Noorwegen als Amsterdam. Van prijsboeken had hij nog nooit gehoord totdat er in 2006 één opdook in Trondheim. Deze bijzondere boeken waren de beloning voor de beste leerlingen aan de Latijnse scholen in Nederland. Meneer van der Meer vertelt ons er meer over in dit verhaal.
>Aan de Dorpsstraat in Nieuwe Niedorp staan een basisschool en een voormalige onderwijzerswoning uit de jaren 1930. De twee gemeentelijke monumenten zijn prachtige voorbeelden van de traditionalistische stijl. Al ruim 18 jaar woont Gerald Langerak samen met zijn vrouw Jannie in de karakteristieke woning. Oneindig Noord-Holland sprak met hem over de geschiedenis van de gebouwen en over hoe het is om in zo’n bijzonder monument te wonen.
>Wie heeft er vroeger niet één gehad? Een poesiealbum waarin je familieleden, je klasgenootjes en natuurlijk de juf of meester een versje schreven. Naast de handgeschreven rijmpjes (keurig op een potlood lijntje) werden bontgekleurde poesieplaatjes geplakt of er iets bij getekend.
>Werkdruk, onderbetaling en de daarmee samenhangende kwaliteit van het onderwijs krijgen veel aandacht in de media. Niet voor het eerst, want al aan het einde van de 18de en het begin van de 19de eeuw werd binnen de Bataafse Republiek een debat over de kwaliteit van het lager onderwijs gevoerd. Ook destijds presteerde het onderwijs volgens velen onvoldoende om zijn maatschappelijke taak te vervullen. In 1801 werd een nieuwe onderwijswet ingevoerd.
>Tijdens het stadsgesprek ‘De jeugd aan zet’ op 22 april 2022, presenteerden leerlingen van het Roland Holst College, Alberdingk Thijm Scholen en De Dubbeldekker met maquettes en kunstwerken op verrassende wijze hun visie op de toekomst van Hilversum. Het stadsgesprek in de Burgerzaal van het Raadhuis was het sluitstuk van drie educatieprojecten die de scholen samen met het Dudok Architectuur Centrum en Stichting Omgevingseducatie hadden doorlopen.
> 2 min
Een oproep van de gemeente Gooise Meren aan inwoners en erfgoedverenigingen heeft een voorlopige lijst van zestig mogelijke monumenten opgeleverd, waaronder de Hakkelaarsbrug uit 1920, het herdenkingsmonument op de Brink voor musicus G.A. Heinze en verschillende woonhuizen die vroeger een andere functie hadden. Op Open Monumentendag in september wordt de definitieve lijst bekendgemaakt.
> 2 min
Marianne Havermans, deskundige in historisch textiel, vond tijdens haar werk in het Westfries Museum in 1986 meerdere uitzetten in miniatuur. Zo’n kleine uitzet werd niet voor een popje gemaakt, maar was bedoeld als oefening voor een echte uitzet. De afgelopen jaren heeft Marianne de herkomst van en verhaal achter de miniatuurtjes in kaart weten te brengen, wat resulteerde in een fraai boek onder de titel ‘In ’t kleijn. Een uitzet in miniatuur 1830-1850’.
>Na zes weken grote vakantie is het vandaag zover: de basisscholen in Noord-Nederland zijn weer open! Gezien de grote klassen is het lastig voor te stellen dat vroeger alle dorpskinderen les kregen in één klaslokaal. In het oude schooltje in Oosthuizen gaf kinderboekenschrijver Johan Kieviet les. Hier schreef hij zijn eerste boek over Dik Trom. De tentoonstelling ‘Schrijvende onderwijzers’ in het schooltje van Dik Trom is nog tot en met 25 oktober te bezoeken.
> 4 min
In 1920 werd de eerste schoolwerktuin ingericht, op een plek tussen de Petroleumhaven en de Houthaven. Er was plek voor 280 tuintjes, de kinderen hadden elk 20 vierkante meter grond om te bewerken. Ze kwamen op woensdag- en zaterdagmiddag, en betaalden 15 cent per week. Het was een groot succes en in de jaren daarna kwamen er al snel meer schooltuinen bij. Inmiddels zijn er in Amsterdam dertien schooltuinen waar elk jaar zo’n 7000 scholieren uit groep 6 en 7 tuinieren. In het Stadsarchief Amsterdam gaat vanaf 26 augustus tot en met 3 januari 2021 de tentoonstelling ‘100 jaar schooltuinen’ van start.
> 2 min
Het schooltje van Dik Trom is een eenklassig schoolgebouwtje uit de late 19e eeuw. Schrijver C. Joh. Kieviet gaf er les en schreef er zijn beroemde Dik Trom reeks. Dankzij de inspanningen van velen is het sinds 2013 een kinderboekenmuseum.
>Stichting Museum Kennemerland ontvangt € 80.000 van het Fonds voor Cultuurparticipatie voor de uitvoering van het erfgoed educatie project “De Kern van Kennemerland”.
> 1 min
Kinderboekenmuseum ‘Het Schooltje van Dik Trom’ ligt midden tussen de weilanden. Als je een bord passeert met : ‘Welkom in het land van Dik Trom’, weet je dat het niet ver meer is naar het oude schooltje, waar kinderboekenschrijver Johan Kieviet van 1883 tot 1902 les gaf. Alle dorpskinderen, van de eerste tot en met de zevende klas, kregen in dat ene lokaal les. In de naastgelegen onderwijzerswoning schreef Kieviet zijn eerste boek over Dik Trom, dat ondeugende jongetje met een hart van goud.
>In 1931 begon de bouw van Slootdorp, het eerste dorp in de pas aangelegde Wieringermeerpolder. De lagere school ‘voor alle gezindten’ had net een maand eerder haar deuren geopend: 1 november 1931. Het Sinterklaasfeest werd gevierd met alle 30 kinderen van dit nieuwe dorp, leerlingen én hun jongere broertjes en zusjes.
>Het was de Duitse opvoedkundige en onderwijsvernieuwer Friedrich Fröbel die de eerste kleuterschool oprichtte aan het begin van de negentiende eeuw. Spelenderwijs wilde hij de kinderen de basisprincipes van het leven leren. In zijn methode benadrukte hij de zelfwerkzaamheid en eigen creativiteit van de kinderen. Ook natuurbeleving vond hij erg belangrijk. Kleuterscholen die volgens zijn methode werkten, werden al snel Fröbelscholen genoemd.
>Donderdag 12 maart 1895, zes uur ’s morgens. Wat zou ik graag nog even blijven liggen, denkt Johanna Wijnberg als ze om zes uur gewekt wordt door de groothuismoeder. Om zich heen hoort ze de andere meisjes uit bed stappen, de houten vloer van de slaapzaal maakt krakende geluiden.
>