Elk jaar is het op 23 november feest bij het Noord-Hollands Archief. Dan hangen de vlaggen uit en halen ze trots de stadsrechten van Haarlem uit de depots tevoorschijn om dit ‘geboortekaartje van de stad’ speciaal voor deze gelegenheid aan alle Haarlemmers te laten zien. Ook dit jaar is het feest, maar ook bij het Noord-Hollands Archief gaat het dit jaar iets anders dan andere jaren.
>
1 min
Nederland vakantieland! Deze zomer zullen de meesten van ons vanwege de coronacrisis wel in eigen land op vakantie gaan. Inge Molenaar en Sarah Remmerts de Vries van Oneindig Noord-Holland vonden twee historische toeristische affiches, die verrassend actueel blijken.
>Aan de hand van dertien verhalen en tal van illustraties besteedt het Stadsarchief Amsterdam aandacht aan de drie eeuwen dat Amsterdammers bij de slavernij betrokken waren.
> 4 min
Eén van de activiteiten die het Waterlands Archief dit jaar ontwikkelt in het kader van 75 jaar vrijheid, is een digitale wandelroute. De wandelroute voert langs negentien locaties in het centrum van Purmerend, die een link hebben met de Tweede Wereldoorlog.
> 1 min
Het Noord-Hollands Archief en het Netwerk Oorlogsbronnen slaan de handen ineen bij een nieuw vrijwilligersproject. Door het digitaal invoeren van informatie over de doodsoorzaak van circa 12.000 overleden Haarlemmers tijdens de Tweede Wereldoorlog, komt er een nieuwe bron van waardevolle informatie beschikbaar. Zo krijgen we beter inzicht in Haarlem in oorlogstijd, door informatie over bijvoorbeeld welke overlijdensoorzaken in welk jaar meer voorkwamen. De overledenen krijgen ook een gezicht. Door de ‘doodsbriefjes’ aan Oorlogslevens.nl toe te voegen komen deze in context te staan van andere bronnen over hun leven in oorlogstijd.
> 1 min
Vanaf 1900 verschenen er prentbriefkaarten van De Rijp en Graft. En vanaf die tijd werden prentbriefkaarten ook op grote schaal verzameld. Bijzondere exemplaren zijn nu te zien in de beeldbank van het Regionaal Archief Alkmaar.
> 1 min
In het verarmde Amsterdam van de negentiende eeuw werden jaarlijks honderden kinderen te vondeling gelegd. Nanda Geuzebroek verdiepte zich in het droevige verhaal van deze kinderen. Haar onderzoek resulteerde in een boek en een bijzondere tentoonstelling, die tot 4 oktober 2020 in het Amsterdamse Stadsarchief te zien is.
>28 april 2020 verscheen ‘Bakvis in oorlogstijd: Het dagboek van Miep Diesel’. Op 30 april overhandigde Hilde van Garderen – dochter van Miep Diesel – het manuscript aan de Haarlemse burgemeester Jos Wienen, die op zijn beurt het eerste exemplaar van ‘Bakvis in oorlogstijd’ presenteerde.
> 2 min
Met elkaar zijn in tijden van het coronavirus. Hoe doe je dat? Het Noord-Hollands Archief vraagt het publiek om beeld van slimme oplossingen in tijden van social-distancing te delen voor de latere generaties.
> 2 min
De oudste geluidsopname van Alkmaar en misschien wel van heel Nederland is voor het eerste online te beluisteren. Het Regionaal Archief in Alkmaar trof bij het inventariseren van de geluidscollectie een kopie van de oude opname aan. Die staat op een magneetband uit de jaren zeventig.
> 1 min
Onlangs ontving het Noord-Hollands Archief honderden foto’s van de bevrijding van Haarlem. De opnames zijn gemaakt door Flip Delemarre, die beroepsfotograaf was ten tijde van de bevrijding én enige dagen geleden 99 jaar is geworden. De foto’s zijn nu allemaal gedigitaliseerd en voor het publiek beschikbaar. Een aantal bijzondere beelden zijn uitgelicht in een webexpositie.
> 1 min
Tijdens haar leven is Gerda Kurtz (1899 – 1989) herhaaldelijk geëerd voor haar toegewijde werk als archivaris en historica. Ook in de oorlogsjaren wist Kurtz als archivaris een bijzondere rol te spelen. Wie was deze eerste vrouwelijke gemeentearchivaris van Haarlem? Klaartje Pompe, hoofd publiek van het Noord-Hollands Archief, neemt de lezers van ONH mee in Gerda Kurtz’s jeugd, opleiding en werkzame leven.
>Bij een online inventarisatie van de beeldcollectie bij het Noord-Hollands Archief kwam onlangs een panoramagezicht op Stockholm in Zweden boven tafel. Deze unieke tekening maakt deel uit van een kaartboek van Waterland, dat kaarten uit de periode 1588 en 1605 bevat.
> 2 min
Het fotomateriaal van tijdens de Tweede Wereldoorlog is schaars. Bij een zoektocht kwamen echter duizenden foto’s aan het licht, waarvan de meest beeldende foto’s een plek kregen in het zojuist verschenen boek ‘De Zaanstreek in Oorlogstijd 1940 – ‘45’ van Erik Schaap. Oneindig Noord-Holland sprak de auteur (per telefoon) over zijn zoektocht en vroeg hem foto’s uit zijn boek toe te lichten. De drie gekozen beelden brengen de bevrijding van de Zaanstreek op unieke wijze in beeld.
>De meeste Noord-Hollandse archieven hebben hun studiezalen gesloten en hun evenementen voor de komende periode afgelast. Ook cursussen, lezingen en andere activiteiten gaan voorlopig niet door.
> 4 min
Terwijl heel Nederland zijn best doet om het coronavirus buiten de deur te houden, wordt er intussen wél geschiedenis geschreven, zo blijkt uit een rondgang langs Noord-Hollandse archieven.
>Van 9 maart t/m 17 april 2020 toont Mooi Marginaal bij het Noord-Hollands Archief in de Janskerk in Haarlem de 53 mooiste marginale drukwerken die vervaardigd werden in de periode 2012-2017. Er is een selectie gemaakt uit 187 inzendingen van drukkers uit heel Nederland en Vlaanderen. Hierbij is gestreefd naar het tonen van een zo breed mogelijk scala aan bijzonder drukwerk dat van de niet-commerciële persen rolt. De nadruk ligt hierbij op het vakmanschap en de aandacht die aan de boeken wordt besteed.
> 1 min
Het Amsterdamse Stadsarchief wijdt deze maand een expositie aan twee uitersten in de Tweede Wereldoorlog: de verzetsdaden van Gerrit van der Veen en de collaboratie van de Duitsgezinde familie Heinrich.
> 1 min
Rond 1800 werden in het verarmde Amsterdam jaarlijks honderden kinderen te vondeling gelegd. Zij werden opgenomen in het Aalmoezeniersweeshuis aan de Prinsengracht. Bij de te vondeling gelegde baby’s werd vaak een persoonlijk briefje van de moeder aangetroffen. Deze hartenkreten geven een indringend en ontroerend beeld van het lot van de kinderen en het verdriet van de moeders, de armste bewoners van de stad. Het archief van het Aalmoezeniersweeshuis is één van de meest bijzondere en aangrijpende archieven in het Stadsarchief. De persoonlijke bronnen uit dit archief vormen de basis van deze familietentoonstelling die gaat over moederliefde, armoede en de zorg voor de ander. Thema’s die universeel zijn én actueel.
> 2 min
In 2019 heeft het Kenniscentrum Waterlinies de fortwachter-registers 1852-1940 gedigitaliseerd. Het doel was om landelijk de namen openbaar te maken en een verband te leggen tussen militair erfgoed en genealogie. Het register is nu online raadpleegbaar.
> 1 min