3 min
Sport tijdens de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bloeide het sportleven als nooit tevoren. Voor veel mensen was dit een afleiding van de dagelijkse ellende, die in de loop van de oorlog steeds verder toenam. Mensen gingen zelf aan sport doen of kwamen kijken in een stadion. In het Olympisch Stadion bijvoorbeeld waren er in de eerste negen maanden van 1944 bijna 250.000 bezoekers bij voetbalwedstrijden. In 1940 waren dat er nog niet eens 100.000.
Aan de andere kant bleek na de oorlog dat verenigingen soms al hun leden waren verloren.
Traditie
Over die rol van sport tijdens de oorlog is weinig bekend bij het grote publiek en daarom is er elk jaar bij het Olympisch Stadion de Nationale Sportherdenking. Elk jaar over een sport gerelateerd onderwerp. Voorafgaand aan de ceremoniële herdenking is er een inhoudelijk programma rondom het gekozen thema. Om 12.30 uur worden er vijf gekleurde kransen gelegd bij het beeld van Prometheus, het herdenkingsmonument op het plein voor het Olympisch Stadion. Gezamenlijk vormen die de olympische ringen.
De Nationale Sportherdenking wordt georganiseerd sinds 2005 door het comité Nationale sportherdenking. De Nationale Sportherdenking is uitgegroeid tot een traditie voor zowel de sport- als de herdenkingswereld.
Nationale Sportherdenking. Beeld: Olympisch Stadion Amsterdam.
Programma 2025
Tijdens de Nationale Sportherdenking belichten we de rol van sport in de oorlog, delen we de verhalen van moed en verlies en reflecteren we op de betekenis van vrijheid, democratie en sport. Dit jaar staat de tennissport centraal, precies in het jaar waarin de KNLTB haar 125-jarig jubileum viert. Wij herdenken de 257 oorlogsslachtoffers die bekend zijn bij de KNLTB, waaronder Frits Hillel van Hertzfeld. Hij is tot nu toe de enige WOII-slachtoffer dat door de tennissport zélf is omgekomen.
10:30 uur: Inhoudelijk programma
12:30 uur: Herdenking bij het beeld van Prometheus (plein voor het Olympisch Stadion)
Tennis in de Tweede Wereldoorlog
Een vergeten oorlogsmonument van de Tennisbond uit 1949 staat centraal bij de Nationale Sportherdenking van 2025.
Op 3 maart 1945, vielen minstens 532 doden bij een geallieerd bombardement op de Haagse wijk Bezuidenhout. Voor zover bekend waren er geen dodelijke slachtoffers bij de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis-Bond, maar toch werd die zwaar getroffen. In de getroffen wijk stond namelijk het woonhuis van administrateur Hoyte Veder en zijn echtgenote, waarin het Bondsbureau was gevestigd.
In het eerste naoorlogse nummer van de KNLTB keek de bond terug op die vreselijke dag: ‘Ternauwernood konden de heer Veder en zijn echtgenoote zich uit het brandende pand redden. Tusschen neervallende steenen en stukken hout, met niets anders dan een vluchtkoffertje, konden zij zich in veiligheid stellen van voorzoover er van veiligheid gesproken kon worden! In één slag is met het huis het geheele Bondsbureau met archief, correspondentie, bibliotheek, carthotheek, foto’s, schrijfmachines, meubilair verloren gegaan. Een gelijk lot trof de inboedel van den heer Veder, een inboedel waaraan hij zoozeer gehecht was.’
Door dit bombardement was het zeer lastig om de oorlogsslachtoffers van het tennis te achterhalen. Toch onthulde de KNLTB in 1949 een gedenkplaat met 257 namen. Jurryt van de Vooren heeft die namenlijst onderzocht, waarover we op 4 mei gaan praten.
Namenlijst tennissers. Beeld: Olympisch Stadion Amsterdam.
Bron: Olympisch Stadion
Vul deze informatie aan of geef een reactie.